نهضت جنوب، فارس، قشقايي و غائله آذربايجان
نویسنده: منصور نصیری طیبی
چاپ اول: ۱۳۸۱
تعداد صفحات: ۱۶۸
امتناع دولت شوروی از فراخوانی نیروهایش از قلمرو ایران در پی خاتمه جنگ دوم جهانی که با تشکیل دو حکومت خودمختار در حوزه اشغال ارتش سرخ، یعنی در کردستان و آذربایجان، ابعاد نگران کننده‌تری نیز یافت، برای یک دوره بحرانی کل تحولات کشور را تحت‌الشعاع قرار داد. واکنش طیف گسترده‌ای از عشایر و دیگر نیروهای محافظه‌کار فارس و نواحی همجوار آن در قبال این حوادث در سال ۱۳۲۵که به نام«نهضت جنوب» شهرت یافت، یکی از این واکنش‌ها بود که نحوة شکل‌گیری و در نهایت حل و فصل آن، موضوع اصلی این کتاب را تشکیل می‌دهد.
مؤلّف در مقدمه کتاب می‌نویسد: «با پیش‌آمد بحران آذربایجان و فعالیت‌های گسترده حزب توده فارس، در سال ۱۳۲۵، سران ایل قشقایی نیز مانند بسیاری از دیگر نیروهای محافظه‌کار آن سامان یافته، با تشکیل اتحادیه‌ای مرکب از ایلات جنوب، اقشار شهری و روستایی به نام نهضت جنوب، دست به مقابله زدند. مقابله‌ای که در نهایت به رویارویی با نیروهای دولتی منجر شد. این حرکت که آن را می‌توان به عنوان آخرین حرکت بزرگ ایلی ایران نام برد. این پژوهش در نظر دارد تا ضمن بازسازی تاریخی این رویداد، به گوشه‌هایی از علل و عوامل و پیامدهای آن بپردازد.»
از آنجایی که در این بحث محور اصلی، نقش قشقایی‌هاست که از مرحله شکل گیری تا پایان نهضت، نقش تعیین کننده داشته، از این رو در فصل اول و دوم به تجدید حیات سیاسی و اجتماعی قشقایی‌ها در سال‌های بعد از شهریور ۱۳۲۰توجه شده که پیش درآمدی است بر نهضت جنوب. در فصل‌های سوم تا ششم، به ترتیب نحوه شکل‌گیری نهضت، واکنش دولت در قبال این حرکت در دو عرصه نظامی و سیاسی و سرانجام چگونگی پایان گرفتن آن شرح داده شده است.
نگارنده پس از اشاره‌ای به موضوع خلع سلاح که از مسائل بغرنج برجای مانده از این حرکت بود (موضوع فصل هفتم)، در بخش پایانی (هشتم) علل و زمینه‌های نهضت را بررسی و ارزیابی کرده است. در پایان کتاب نیز، فهرست منابع، چند عکس و نمایه آمده است.
نهضت جنوب و قشقایی و غائله آذربایجان
موجود در انبار
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.