سالهای بحران

سالهای بحران = خاطرات روزانه محمدناصرصولت قشقایی
پدید آورنده: نصرالله حدادی
چاپ اول: ۱۳۶۶
تعداد صفحات: ۵۶۰
این کتاب دست نوشته‌های روزانه محمد ناصرخان صولت قشقایی از فروردین ۱۳۲۹ تا آذر ۱۳۳۲ که سناتور انتصابی مجلس سنا بودند، به صورت کتابی با عنوان “سال‌های بحران “ درآمده که به خاطر اهمیت تاریخی این خاطرات از حیث همزمانی آن با مقاطع سخت ولی شیرین تاریخ معاصر، یعنی ملی شدن نفت کشور و کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سرنگونی دولت محمد مصدق و به نحوة ارتباطات ایشان با مناطق تحت نفوذ یا به وضعیت تعدادی از شهرهای استان فارس درآن مقطع تاریخی نیز تقریباً می‌توان پی برد.

صفحاتی از کتاب درباره فراشبند، فیروزآباد، جاده فیروزآباد- عسلویه و. . .
١- یک شنبه ششم فروردین ماه ١۳۲۹: صبح با آقای نفیسی – رئیس بانک کشاورزی ایران – رفتیم به بایگان و تنگ خرقه، آب را ملاحظه کردند. چون در نظر دارم اگر خدا بخواهد سدی ببندم و آب را به وسیله‌های ممکنه بیاورم به صحرا برای زراعت و اگر بشود توربینی بگذارم برای استفاده از برق.
۲- پنج شنبه نهم آذر ١۳۲۹: در فراشبند هم یک عده‌ای حقه بازی کرده از زمین‌های فراشبند ملک ما را که زراعت کرده‌اند، داده‌اند به رعیت که باغ بنشانند و با آنها نصف کنند. من این نقشه را بهم زدم و به رعیت دستور دادم هر کس باغ بنشاند از قرار پنج یک عمل می‌شود. چهارتا برای غارس و یکی برای مالک و آن قانون نصف بهم خورد. از این عمل رعایا خیلی زیاد خوشوقت هستند.
٣- سه شنبه بیستم فروردین ١٣٣۰ صفحه١٣٧: ظهرآمدیم فراشبند، سرهنگ آریا هم بود. مشغول نقشه ملخ کشی شدیم. پسر حاج شاه ویس کلانتر فراشبند هم عروسی دارد. قرارشد صبح پانصد نفر برای کشتن ملخ از فراشبند با ما حرکت کنند. خودم هم می‌روم وسم و دوا هم می‌بریم.
۴- سال ١٣٣۰صفحه ۲۵۸: … در این موقع نقشه کشیده شد و مجلس‌ها را دیدند که آقای سید ضیاء الدین طباطبایی نخست وزیر شود و جلسه مجلس تشکیل شد در بین اینکه رای اعتماد بگیرند و آقای رئیس مجلس هم به عرض شاه برساند، آقای جمال امامی به آقای دکتر مصدق اظهار داشت شما که مخالفت می‌کنید خودتان قبول زمامداری کنید. ( آقای جمال امامی‌فکر می‌کرد این مرتبه هم آقای مصدق قبول نخواهند کرد، ولی یک نفر از رفقای صمیمی که مطلع بود اطلاع داد که کار { از کار }گذشته است و آقای سید ضیاء الدین زمامدار خواهد شد. آقای مصدق کهنه کار و باهوش در جواب آقای جمال امامی اظهار داشت: قبول دارم. درمجلس رای اعتماد گرفتند و به آقای مصدق رای داده شد.
۵- پنج شنبه شانزدهم بهمن ماه ١٣٣١صفحه ۳۴۴: ازصبح عده زیادی از شیراز آمدند من جمله یک نفر مهندس به نام بهمنش برای نقشه برداری راه بندر عسلو، سفارش نامه برای کلانتران محل گرفت و عصر هم همگی رفتند….

سخنرانی ناصر خان قشقایی چندی پس از ۲۲بهمن ۵۷ در فیروز آباد فارس

ناصر خان قشقایی
زادروز: ۱۲۷۸ شمسی
محمد ناصر صولت قشقایی معروف به ناصر خان قشقایی فرزند ارشد صولت‌الدوله قشقایی است. او، از ایلخان‌های ایل قشقائی و از سیاست‌مردان دوره پهلوی بود.
ناصرخان قشقایی مدتی ایلخان ایل قشقایی بوده است. علاوه بر این، او در انتخابات چند دوره از مجلس شورای ملی به نمایندگی و وکالت مجلس شورای ملی رسید. همچنین به مجلس سنا نیز راه یافت. در مجلس سنا سناتور فارس بود و در فاصله زمانی ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ قدرتمند ترین فرد فارس بود و در همین راه امتیازاتی هرچند اندک برای فارس و ایل خود به دست آورد. وی در جریان نهضت ملی شدن نفت از مصدق حمایت کرد. پس از کودتای ۲۸ مرداد، همچون برادرانش، به خارج از كشور تبعید شد. وی در سال ۱۳۶۲ شمسی درسن ۸۵ سالگی در خارج از كشور (ایالات متحده آمریكا) درگذشت.

کلیپ کوتاه از ناصرخان قشقایی

 

مصاحبه با ناصر خان قشقایی در تاریخ ۱۱بهمن ۱۳۶۱