تیلکی متلری

تیلکی متللری
نویسنده: ناهید نوروزی چگینی
چاپ اول: ۱۳۹۰
تعداد صفحات: ۶۴
این کتاب در بردارندة چند قصه فولکلوریک دربارة روباه است که در میان مردم ایل سرافراز قشقایی از قرن‌ها پیش سینه به سینه منتقل شده است. خالقان اثر فولکلوریک، توده‌های وسیع مردم هستند که آن‌ها برای انتقال اندیشه فلسفی و حکمی نیز برای بیان آمال و آرزوهای اجتماعی و تبیین جهان بینی و حتی برای تحلیل حوادث و وقایع طبیعی به صورت نظم و نثر بر جای گذاشته‌اند.
قصه‌هایی مربوط به حیواناتی نظیر روباه و اسب در میان ملل و اقوام جهان، از نخستین آثار ادبیات شفاهی و بومی به حساب می‌آیند. روباه معمولاً در این قصه‌ها نقش افراد منفی، دارای صفت حیله گری و ریا کاری است که همواره سعی دارد به حساب زندگی و مرگ دیگر حیوانات جنگل روزگار بگذراند و درنهایت نیز خود گرفتار و نابود می‌شود.
از قصه‌های بومی مربوط به روباه در میان ترکان قشقایی قبلاً مجموعه‌ای تحت نام «قارقا قوناق لوگو» توسط علی قشقایی فرد انتشار یافته است که در واقع برگردان فارسی قصه‌های اصیل به شمار می‌آید.
اهمیت کتاب حاضر در آن است که این بار متن اصلی و این قصه‌ها به گویش ترکی قشقایی چاپ شده است. خانم نوروزی با نثر بسیار دلپذیر که با اخذ قوت و الهام از بیان شفاهی مردان و زنان قشقایی به کار گرفته‌اند، دو چندان بر لطافت قصه‌ها افزوده‌اند و از سوی دیگر مواد اصلی ارزنده‌ای در اختیار گویش پژوهان قرار داده‌اند.